Merhaba, hayatımızı artık evlerimizde ve laptoplarımızın başında geçirmeye başlar olduk. Kullanım süremiz arttıkça laptoplarımızdaki deformasyon da hızlandı haliyle. Sıkıştırılmış ve küçük bir alana hapsedilmiş donanım parçaları zamanla kırmızı alarm vermeye başlıyor. Laptop sahipleri bir süre sonra “Laptopum çok ısınıyor” ve “Laptopum birden kapanıyor” gibi şikayetleri sıkça seslendirmeye başlıyor. Gelin bunun sebeplerine bir göz atalım ve bu probleme nasıl çözüm bulabileceğimizi değerlendirelim.

Laptopum Çok Isınıyor

Laptopunuzun çok ısınması ilk olarak hava akışıyla ilgili bir problem olduğuna işaret. Özellikle yeni ve güncel bir laptopunuz varsa bunun nedeni hava çıkış kanallarının bir sebeple kapanıyor olması veya içeri alınan havanın bir sebeple engellenmesi olabilir. Laptopunuzu kullanırken dizinizin üstünde hava alma veya hava çıkış kanallarını kapatmadığınızdan emin olun. Hava alma kanalları genellikle laptop kasanızın altında hava çıkış kanalları da yanda veya arkada bulunmaktadır. (Modelden modele farklılık gösterebilir.)

Temizlik

Bu kanalları fiziksel bir şekilde perdelemediğinize eminseniz ve laptopunuzu aldığınızdan bu yana uzun bir süre geçmişse bu kanallar veya içerde çalışan fan tozla kaplanmış olabilir. Tozla tıkanan kanallar ve tozla kaplanmış bir fan haliyle efektif çalışamayacaktır. Eğer uzun süre kullandığınız laptop hiç servise uğramadıysa arkadaki vidalarını söküp toz kaplı olup olmadığına bakabilir ya da temizlik için bir uzmana başvurabilirsiniz. Mahallenizdeki bilgisayar tamircileri bu temizliği kolaylıkla yapacaklardır.

Termal Macun

Bilgisayar donanımına aşina olanlar bilir; işlemciler havalandırma sistemlerine termal macunlar vasıtasıyla temas eder ve ısı bu macun üzerinden bakır borulara aktarılara soğutma sağlanır. Laptoplarda İşlemciniz (CPU) ve ekran kartı işlemciniz (GPU) termal macun vasıtasıyla soğutulduğundan uzun kullanım sonrasında kuruma yapabilmektedir. Bu termal macun kuruduktan sonra ısı iletimi zayıflar soğutma düzgün gerçekleşmeyebilir. Belli bir süre sonra bu macunun yenilenmesi bilgisayarınızın hem soğutma hem de genel performansını olumlu yönde etikleyecektir. Mahallenizdeki bilgisayar tamircilerinden veya yetkili servislerden bu termal macunun yenilenmesini talep edebilirsiniz. Termal macunlar görece ucuz malzemeler olduğundan size kabarık bir fatura çıkarmayacaktır. Eğer masaüstü bilgisayar toplama konusunda tecrübe sahibiyseniz kendiniz de bu macunu yenileyebilirsiniz.

İşletim Sistemi

Her zaman en son çıkan işletim sistemini kullanmanız önerilir. Doğru olan da budur. Hem güvenlik hem de performans açısından güncellemeler iyileştirmeleri beraberinde getirir fakat; eğer laptopunuz çok eski bir modelse bu konuda farklı kararlar vermeniz daha mantıklı olabilir. Eğer Windows 7 veya daha yeni bir işletim sistemine sahipseniz Windows 10’a geçmeniz size performans artışı olarak geri dönebilir. Windows 7 ve daha sonraki sürümler için gereken minimum ram miktarı aynı. Windows 7’den Windows 10’a geçsem kasar mı diye bir düşünceniz varsa pek de endişelenmenize gerek yok. Çünkü Windows 7 ve Windows 10 arasında sistemi yorma anlamında çok da bir fark yok aksine iyileştirmeler olduğu için faydalı olması söz konusu. Zaten güvenlik sebebiyle de en son sürümde bulunmanız her zaman önerilir. Özellikle online bankacılık gibi hizmetlerden faydalanıyorsanız lisanslı bir Windows ürünü kullanıp son güncellemeleri her zaman yüklemeniz en doğru hareket olacaktır.

Laptopum Birden Kapanıyor, Neden?

Laptopunuzun birden kapanmasının birden çok sebebi olabilir fakat; en sık rastlananı fazla ısınmaya bağlıdır. Donanım parçaları kritik sıcaklık seviyelerine ulaştığında bir koruma önlemi olarak sistemi kapatır. Yani sisteminiz artık bir arıza yaşanmaması veya fiziksel olarak yanma gerçekleşmemesi için sizi korumaya alır. Bu sorunla bazen karşılaşıyorsanız, karşılaştığınız sırada hava kanallarını kapatıyor olmanız veya ortamın sıcaklığının çok yüksek olması asıl sebep olabilir. Havalandırma konusunda problem yaşamamaya gayret ederek bu sorundan kurtulabilirsiniz.

Soğutmaya bağlı olan kapanmanın haricinde bilgisayarınızda bir zararlı yazılım da bulunuyor olabilir. Ayrıca işletim sisteminin sistem dosyalarında bir bozukluk olması da mümkündür. Antivirüs yazılımlarıyla tarama işlemi yapabilir ve Windows CD’si (veya flash bellek) sisteminizi format atmadan onarmayı deneyebilirsiniz. Laptopunuz birden kapandığında fan devrinin yüksek olmadığını düşünüyorsanız asıl sebep virüs veya işletim sistemi olabilir.

Elektrik Bağlantısı

Laptoplar mobil cihazlar olduğu için çok fazla yer değiştiriyor ve kabloları kolay bir şekilde hasar alabiliyor. Kabloların yanında kablo girişleri de kötü tasarlanmışsa arızalara sebep olabiliyor. Eskiyen laptoplarda bataryalar bir süre sonra devredışı kalabiliyor ve doğrudan şebeke elektiriğiyle çalışabiliyorlar. (Bazen kullanıcılar pilini çıkartıp kullanabiliyor.) Eğer böyle bir durum söz konusuysa elektrik kablosunda veya girişlerde milisaniye düzeyinde bir temassızlık da laptopunuzun kapanmasına sebep olabilir. Eğer kablonuzda böyle bir temassızlık söz konusuysa kablonuzu değiştirmeyi veya servise göndermeyi düşünebilirsiniz. Geçici çözüm olarak da laptopunuzu hareket ettirmemek ve kabloya temas etmemek değerlendirilebilir.

Kullanıcı Davranışı & Yazılımlar

Laptop’unuzun ısınması ve fan devrinin artmasının sebepleri arasında kullandığınız yazılımlar veya kullanıcı davranışlarınız da yatıyor olabilir. Örneğin Chrome tarayıcısında 10’un üzerinde sekme açıp farklı şeyler yapıyorsanız sisteminiz gereksiz yere yoruluyor da olabilir. Unutmayın yeni nesil tarayıcılar artık sistemleri çok daha fazla yormaktalar. Daha optimize edilmiş bir performans için farklı tarayıcıları da deneyebilirsiniz. Özellikle son zamanlarda “oyuncu” odağında ortaya çıkan OPERA GX tarayıcısı size GX Control özelliğiyle daha fazla kontrol imkanı sunuyor ve sisteminizin yorulmasının önüne geçebiliyor. Kişisel deneyimimde eski bir Macbook Pro üzerinde bariz bir performans farkı yarattığını gözlemledim. Bu sebeple Opera’ya bir şans verebilirsiniz.

Laptopum çok ısınıyor ne yapmalıyım, laptopum aniden kapanıyor gibi şikayetlerinizin altında temelde bunlar yatıyor. Tabii ki bunların haricinde bir neden de olabilir. Bilgisayarlar çok fazla değişkene tepki verdikleri için problemlerinin de çok farklı sebepleri olabilir. (Yanlış sürücü kurmak vb.) En sık rastlananlar bunlar olduğu için laptop ısınmasına çözüm olarak yukarda belirttiklerimize dikkat edebilirsiniz.